Mense vra dikwels hoe die dissipelskap modules tot stand gekom het. Is dit iets wat ek maar net oor navorsing gedoen en toe geskryf het? Nee, dit was nie so eenvoudig nie. Dit is eintlik deel van my eie storie. Om die in perspektief te stel, wil ek nie hier so ietsie van daardie storie met jou deel.
My pa en ma was sendelinge eers in Nigerië, toe in Botswana, later in die NGSK in Suid-Afrika. So ek het in n baie goeie huis grootgeword, in die Noord Kaap se platteland.
Ek het egter die Here eers werklik leer ken een Desember vakansie dmv die bediening van ‘n stranddiensspan. Dit het gemaak dat my matriekjaar ‘n vol jaar was, vol van leer en ontdek wie God regtig is. Ek het ook die voorreg gehad om te sien hoe baie van my maats vir God leer ken.
Ek wou nie aanvanklik predikant word nie omdat ek geglo het dat iemand wat nie ʼn predikant is nie, se getuienis meer geloofwaardig is. Omdat ek nog onseker was van wat ek moet doen, is ek eers “army” toe vir twee jaar. In daardie tyd het die Here egter duidelik gewys dat dit wel sy wil vir my is om predikant te word. Ek is toe na my dienspligjare, waar ek ook baie van sy werking ervaar en gesien het, Stellenbosch toe om teologie te swot. Daar was ek baie betrokke by studente aktiwiteite en bedieninge, weer eens baie leersaam en het ek baie ontdek en “gegroei”.
In die tyd het die Here in my hart die gewilligheid gewerk om Hom enige plek in die wereld te gaan dien. Om n lang storie kort te maak, het ek en my vrou in Zambië beland om daar te gaan help met Jeugwerk in die kerk. Op pad Zambië toe het ek nog gedink dat my lewe okay is, dat ek baie gegroei het en dat dit goed gaan. Ek was egter nie lank in Zambië nie, toe word ek wreed ontnugter. Met die eise van ‘n vreemde kultuur en die aanpassing in die huwelik, het ek skielik reaksies en dinge in my ervaar wat my laat skrik het. Dinge wat ek gedink het ek lankal mee klaar is. In kort, ek het ontdek hoe vlak die sonde eintlik maar in ‘n mens lê en hoe maklik is dit om te dink dit gaan goed terwyl alles eintlik maar net gerieflik en gemaklik is.
My vrou, Irma, (foto van ons twee links) het in die destydse Potgietersrus grootgeword. Sy kom uit ʼn familie waar sy die enigste dogter tussen vier broers was en dus geleer het hom vir haarself op te staan en te sorg. Wat ons baie sterk ervaar het, is dat die Here ons baie in mekaar se lewens gebruik, maar miskien nie soos wat ons graag sou wou hê nie. Ons het juis, veral in ʼn vreemde kultuur, mekaar se swak en sondige kante ontbloot – en dit was nie altyd lekker nie! Maar Salomo het mos gesê: “Yster slyp yster, so slyp een mens die persoon van die ander.” (Spr 27:17).
Die tyd in Zambië, (8 jaar), was nie net sleg nie. Ten spyte van my innerlike stryd, het ek groot dele van die bediening geweldig geniet en baie bevredigend gevind – steeds baie geleer. Veral ontdek dat groei nie net beteken dat alles altyd goed gaan en vlot verloop nie, ware groei kom dikwels eers as mens agterkom dat alles nie so goed gaan nie en dat jy self glad nie so oulik is as wat jy gedink het nie.
Na 8 jaar in Zambië het ek n beroep aanvaar as studenteleraar vir die NGK by die Universiteit van Port Elizabeth. Ons het dus verskuif na Somerstrand gemeente in die Baai. In daardie tyd het ek en my vrou maar nog altyd spanning beleef en sy was in ‘n redelike toestand van depressie (Zambië, of die Afrika-kultuur, is nie baie vriendelik met Westerse vroue nie). ‘n Vriendin van ons het haar toe genooi om saam met haar ‘n week lange program van Volwasse Menswees te gaan bywoon. In hierdie week het sy baie genesing ervaar en het die Here haar werklik aangeraak. Ek het dan ook 3 maande later kans gekry om self so ‘n week lange program by te woon. Ook ek het daar baie insig gekry in gedragspatrone in myself wat ek nie altyd kon verstaan en hanteer nie. Die Here het vir my ook baie meer insig gegee in sy verwagting van my as predikant, naamlik dat Hy nie in die eerste plek van my verwag om te “perform” nie; of om mense te “please” nie, maar om net sy kind te wees en om Hom te geniet.
Hierna het ek vir die Here gevra wat nou vir die pad vorentoe. Al gedagte wat na vore gekom het was: “Maak dissipels”. Dit is dan waar die ontwikkeling van die materiaal begin het, maar ek dink soos jy kan hoor, het alles al baie vroeër as dit begin. Ek glo nie dit wat daarna gevolg het, sou moontlik gewees het as ek nie eers deur die fase van ontnugtering in myself gegaan het nie.
Toe ek dus ervaar dat die Here van my vra om dissipels te maak, het ek die materiaal begin ontwikkel wat dan ook baie van die dinge wat ek self op my eie reis ervaar het, insluit. Ek het ook besef dat Jesus se eie lewe, die volmaakte voorbeeld is van die lewe van n dissipel, daarom dat ons met die Johannes evangelie werk en deurgaans ook besig bly met die lewe van Jesus.
Verder het ek n keuse gemaak om in my leeswerk te fokus op dissipelskap materiaal (nie die tradisionele dissipelskap materiaal wat baie adverteer word nie), maar materiaal wat gaan oor die wese van dissipelskap soos ek dit begin ontdek en leer ken het. Dit het dan baie skrywers soos Eugene Peterson, Henry Nouwen, Larry Crab, Madame Guyon, Fenelon, Brother Lawrence, Gene Edwards, Neil Anderson, Dallas Willard, Thomas Keating, Richard Foster, ens, ens ingesluit. Soos wat ek dus verder gelees en ontdek het, het ek die materiaal begin ontwikkel terwyl ek dan self die pad van dissipelskap met n groepie studente begin stap het. Soos wat ons besig was en uit die reaksie van die mense wat dit gedoen het, het ek dan maar weer telkens die materiaal aangepas, bygewerk, herskryf ens.
Aanvanklik was daar net materiaal vir een jaar, later het Modules 3 en 4 bygekom; en omtrent eers na meer as tien jaar se besig wees met die materiaal en self verder leer en ontdek, het Modules 5 en 6 bygekom, en nog later ook Module 7.
Dit is dus nie gebore uit “navorsing oor dissipelskap” nie, maar vanuit ons (ek en Irma se) eie reis van dissipelskap en dit wat ons by God op die pad geleer het. In die proses het Hy baie mense, skrywers, ervaringe, foute en dinge gebruik om vir ons te leer en te vorm – iets wat nog altyd besig is.
Die Here het my intussen verder op ‘n pad gelei van meer voltyds besig wees met die begeleiding van mense op ‘n pad van dissipelskap. Ek het dus in 2014 bedank as leraar by ‘n gemeente en geskuif na ons retraite sentrum by Shama. Hierdie sentrum is naby Steytlerville geleë. Ons bied hier dwarsdeur die jaar retraites aan en mense is ook welkom om ons te kom besoek indien hulle die behoefte het vir stil word by die Here, vir geestelike begeleiding of vir ‘n tyd van onderskeiding. Op ‘n aparte blad, se ek meer oor die retraite sentrum.
Een van die baie effektiewe maniere van dissipelskap wat in die kerk voor die Reformasie ontwikkel is, is die proses van geestelike begeleiding (spiritual direction). Ongelukkig het baie van die wysheid wat sodoende deur die kerk opgedoen is, mettertyd verlore geraak. Vandag is daar weer ’n herontdekking van die waarde daarvan en word geestelike begeleiers (spiritual directors), weer oral deur kerke opgelei.
In die proses van geestelike begeleiding word daar van die veronderstelling uitgegaan dat God op pad is met elke mens. Elkeen van ons is op ’n reis, ons is nie maar net toevallig waar ons is nie. Op hierdie reis is God besig om in ons lewens te werk en vir ons te probeer duidelik maak wat sy wil vir ons lewens is. Deur middel van geestelike begeleiding word mense dan begelei om te leer onderskei waarmee God in hulle lewens besig is. Die kuns van dissipelskap, soos ek dit sien, is dan ook niks anders as juis dit nie, om te leer onderskei waarmee God besig is in jou lewe.
Met hierdie modules van dissipelskap, wil ons dan mense leer om hierdie vaardigheid te ontwikkel, om te kan raaksien en onderskei waarmee God in hulle lewens besig is. Wanneer mense leer om dit te doen, begin die lewe skielik meer sin te maak en begin mense ook hulleself en hulle eie rol hier op aarde beter verstaan. Om hiertoe te kan kom, is dit natuurlik van wesenlike belang om in ‘n lewende verhouding met God die Vader te leef van dag tot dag.
‘n Verhouding waarin en waardeur ek in toenemende mate God se Vaderliefde, sy goedheid, sy genade, sy omgee, sy versorging, sy troos, sy betrokkenheid by my lewe en sy leiding van dag tot dag leer ken en ervaar. Hierdie verhouding neem in aanvang wanneer ek gehoor gee aan Jesus se uitnodiging: “Volg my”. Ek word uitgenooi om, soos sy eerste dissipels, `n pad saam met Hom te stap. Sy eerste dissipels het gehoor gegee aan die roeping deur alles net so te los en Hom letterlik te volg. Gedurende hierdie tyd het hulle nie baie vir hom gedoen nie. Hulle het Hom net gevolg, oral waar Hy gegaan het. Terwyl hulle dit gedoen het, het hulle Hom dopgehou, na Hom geluister, van Hom geleer, Hom leer ken, tyd met Hom spandeer, met Hom gesels, gekyk wat Hy doen en hoe Hy dit doen. So is hulle “opgelei” om mense soos Hy te word, mense wat met dieselfde waardes en oortuigings as Hy leef. Na ongeveer drie jaar plus se opleiding, het Jesus hulle uitgestuur om uit te gaan en nou ook van ander mense dissipels te gaan maak, of ons kan ook sê om ander te gaan begelei om op dieselfde manier te leer lewe.
Ek glo van harte dat ons pad van dissipelskap vandag nog dieselfde roete volg. Wanneer ons Hom begin volg, moet ons ook net eers volg, luister, dophou, waarneem, gesels, tyd spandeer, leer en leer en nogmaals leer. Ons moet sommer net by Hom wees, Hom leer ken en bewonder, leer hoe Hy “dink”, hoe Hy mense sien, hoe Hy die wêreld sien, wat sy waardes en oortuigings is – sodat dit alles ook ons s’n kan word. Dis al manier waarop ons gaan leer onderskei waarmee God besig is, ook waarmee Hy in my eie lewe besig is. As ons dit getrou doen, sal ons ook op `n dag hoor: “soos die Vader my gestuur het, stuur ek ook nou vir jou”. Om sommer net uit te gaan en vir Hom te begin werk omdat jy graag “vir die Here wil werk”, voordat jy meer duidelikheid het oor wat jou eie “gestuur wees” behels, kan vir jou baie probleme bring en selfs groot seerkry veroorsaak. Iemand wat geleer het om in ‘n Dissipelskap verhouding met die Vader te leef, hoef nie te probeer om “vir die Here te werk” nie. God sal spontaan deur so ‘n persoon werk, waar hy of sy hulle ook al bevind. Hulle manier van lewe word dan ‘n bediening. Dit kan dan wel ook gebeur dat die Vader jou uitstuur om jou gawes op ‘n spesifieke plek of terrein te gaan uitleef. Dit sal jy egter net van bewus word as jy eers geleer het om na Hom te luister van dag tot dag.
Verder gaan dit ook van die siening uit dat emosionele gesondheid van groot belang is vir innerlike transformasie. In Modules 5 en 6 wil ons ook mense blootstel en begelei tot `n meer kontemplatiewe spiritualiteit. Ek glo dat beide hierdie aksente van wesenlike belang is vir die pad van dissipelskap. Wat hier beskryf word, is dus nie regtig ʼn “kursus” nie. Dit gaan eerder oor ʼn leefwyse wat aangeleer kan word in navolging van Christus. Mense wat dit doen, merk dan ook dikwels op: “Maar hierdie is nie ʼn kursus nie, dit gaan oor ʼn manier van lewe.” Dit kan ook beskryf word as ʼn reis. Elkeen van ons is op reis deur die lewe. Ons kan die reis op baie verskillende maniere aanpak. Die manier waarop Christus ons uitnooi om die reis te onderneem, is deur middel van navolging van Christus, of dan deur ʼn lewe van dissipelskap. Indien jy belang stel om jou reis op die manier te onderneem, kan jy gerus kyk hoe hierdie modules van die “Wese van Dissipelskap” jou daarmee kan help.
Ek kan maar net iets deel van dit wat onsself in ons eie gemeente ervaar het, en ook die getuienisse van ‘n paar mense insluit sodat hulleself kan sê wat dit vir hulle beteken het.
In ons gemeente het ons o.a. die volgende ervaar:
- Groter toewyding en betrokkenheid by diegene wat dit doen.
- Betekenisvolle geestelike- en emosionele groei.
- Toerusting van lidmate wat die spontane uitleef van hulle geloof tot gevolg het.
- Ontwikkeling van leierskap.
- Mense wat vanuit hulle gawes begin dien en vrywilliglik hulle dienste kom aanbied.
- Integrering van hulle Christelike oortuigings in hulle werk en ontspanning.
- Baie groter vreugde in die uitleef van hulle Christenskap.
- Baie groter bewussyn van die waardes van God se koninkryk wat mense “bevry” van die sogenaamde “ratrace”.
- Toegeruste lidmate wat weggaan van ons af en in ander gemeentes voortgaan om dissipels te maak.
Dis belangrik om te verstaan dat dit nie nodig is om aanvanklik vir mense te vra vir ’n “commitment” om al sewe modules deur te werk nie. Nooi hulle net uit vir die eerste jaar, maar stel dit duidelik dat dit prioriteit moet geniet binne die jaar. Hulle moet bereid wees om ander dinge af te sit ter wille daarvan, anders gaan dit nie veel help nie. As mense eers deel geword het van die proses, het hulle gewoonlik geen probleem om te commit vir die volgende modules nie.